Το σχολείο ως χώρος «καταναγκαστικών» έργων απέτυχε. Το σχολείο πρέπει να είναι χώρος χαράς και αγωγής.
Γι' αυτό τον λόγο, η διδασκαλία στα σχολεία που ακολουθούν τη Μοντεσσοριανή αγωγή δεν είναι μονόλογος. Χάρη στα πλούσια εποπτικά μέσα του παιδαγωγικού υλικού που διαθέτει το σύστημα, η τάξη είναι εργαστήριο και ακολουθείται εξατομικευμένη εργασία.
Το παιδί της προσχολικής ηλικίας το μαγνητίζουν κατά καιρούς όλα τα ερεθίσματα του περιβάλλοντος και προσπαθεί να τα γνωρίσει με τις αισθήσεις του. Αυτά τα ερεθίσματα θα το βοηθήσουν να αναπτύξει τη νόησή του. Αυτοί οι... «μαγνήτες» που τραβούν τα παιδιά 0-6 ετών να ασχοληθούν κατά καιρούς με τα χρώματα, τους ήχους, το βάρος, τον όγκο και τις διαστάσεις των πραγμάτων ονομάζονται ειδικές ευαισθησίες.
Οι ειδικές ευαισθησίες
Οι ειδικές ευαισθησίες είναι το μεγαλύτερο κεφάλαιο στη ζωή του παιδιού, στην ηλικία από 0-6 ετών*, για την πνευματική και ψυχική του καλλιέργεια. Είναι ένας προβολέας που φωτίζει μία-μία τις λεπτομέρειες για να μπορέσει το παιδί με τις αισθήσεις και την τάση για έρευνα να κατατοπιστεί για τον πολυποίκιλο κόσμο που το περιβάλλει και να οργανώσει σωστά τη νόησή του. Ύστερα τα 6 χρόνια, οι ειδικές ευαισθησίες χάνονται και πρέπει να παλέψει για να κατακτήσει ό, τι δεν κατέκτησε με τη δυνατή και φυσική βοήθεια των ειδικών ευαισθησιών, όπως, για παράδειγμα, παλεύει σε μεγαλύτερη ηλικία για να μάθει ένας ενήλικας μια ξένη γλώσσα, ενώ στα 2-3 χρόνια του έμαθε τη μητρική του χωρίς να το καταλάβει.
Το μικρό παιδί έχει πολλή δουλειά να κάνει. Δεν διαθέτει καιρό μόνο για διασκέδαση. Την ώρα που εμείς νομίζουμε πως παίζει, εκείνο εργάζεται για να μπορέσει να κατακτήσει τον κόσμο. Καλείται, λοιπόν, κανείς να απαντήσει στο ερώτημα: «Είναι καλύτερα να πάει το παιδί στο νηπιαγωγείο ή να μείνει σπίτι, ιδίως όταν υπάρχει άνθρωπος να το φροντίζει;»
Απαραίτητη η προσχολική αγωγή
Η προσχολική εκπαίδευση είναι απαραίτητη, απαντάει η Μοντεσσοριανή αγωγή, εφόσον στο νηπιαγωγείο υπάρχει το επιστημονικό προσωπικό που θα δώσει διέξοδο στις ειδικές ευαισθησίες του. Και για να γίνει αυτό, θα πρέπει να υπάρχουν οι προϋποθέσεις να αναπτύξει πλήρως τη δική του προσωπικότητα, κάτι που είναι πολύ σημαντικό για τη μικρή αυτή ηλικία. Είναι πολύ σημαντικό θέμα για την αγωγή του παιδιού είναι ο σεβασμός στην προσωπικότητά του. Το παιδί, μέσω του υλικού, μαθαίνει να είναι ανεξάρτητο στην καθημερινή του ζωή. Μαθαίνει να κοινωνικοποιείται.
Το ημερήσιο πρόγραμμα στο δημοτικό
Από 0-12 ετών, το παιδί διαμορφώνει ουσιαστικά τον χαρακτήρα και την προσωπικότητά του. Η καλή κατεύθυνση που πήρε από την οικογένεια και το νηπιαγωγείο θα εδραιωθούν στο δημοτικό. Αν, πάλι, δεν πήγε στο νηπιαγωγείο και έγιναν λάθη λόγω υπερβολικής αγάπης και άγνοιας στη νηπιακή ηλικία, το δημοτικό θα βοηθήσει το παιδί να βρει τον δρόμο του, να γίνει λογικό, εργατικό, ευγενικό, με ωραία συναισθήματα και υψηλά ιδανικά. Στην ηλικία αυτή πρέπει να μάθει το παιδί ότι έχει δικαιώματα και υποχρεώσεις, ζώντας σε μια κοινωνία.
Το προβλεπόμενο αναλυτικό πρόγραμμα μαθημάτων του Υπουργείου Παιδείας στο δημοτικό οι μαθητές το υπερκαλύπτουν με τη βοήθεια των εποπτικών μέσων διδασκαλίας και του παιδαγωγικού υλικού** με το οποίο απασχολούνται ατομικά και σε ομάδες 2-3 παιδιών.
Το παιδαγωγικό υλικό είναι ο επιστημονικός τρόπος εμπέδωσης των γνώσεων. Τα παιδιά δουλεύουν με το υλικό τις 2 πρώτες ώρες, ενώ μετά ακολουθούν το πρόγραμμα με τα βιβλία του Υπουργείου Παιδείας και τα βιβλία που έχουν συγγράψει οι εκπαιδευτικοί του σχολείου. Τις 2 πρώτες ώρες που τα παιδιά δουλεύουν με το υλικό, ατομικά ή σε ομαδούλες 2-3 παιδιών, κατανοούν πλήρως αυτό που του δίδαξε ο εκπαιδευτικός και λύνουν ατομικά τις απορίες τους, οργανώνοντας έτσι τη νόησή τους και εμπεδώνοντας ταυτόχρονα την καινούρια γνώση. Το παιδαγωγικό υλικό δίνει στο παιδί δυνατότητες για άσκηση, αλλά και για έλεγχο των λαθών του. Αυτή είναι μία από τις θεμελιώδεις διαφορές της Μοντεσσοριανής μεθόδου διδασκαλίας από εκείνες που εφαρμόζονται στα κοινά σχολεία.
Το παιδί στο επίκεντρο της διδασκαλίας
Το πρόγραμμα των σχολείων που εφαρμόζουν αυτήν τη μέθοδο διδασκαλίας δεν είναι δασκαλοκεντρικό, αλλά παιδοκεντρικό. Κάθε παιδί μπορεί να ασχοληθεί με κάθε θέμα όσο χρόνο χρειάζεται, και να σταθεί περισσότερο εκεί που βρίσκει ενδιαφέρον ή δυσκολία. Ο δάσκαλος έχει τον ρόλο του βοηθού και του καθοδηγητή, και ποτέ του διοικητή ή του άτεγκτου κριτή.
Περισσότερες συμβουλές εδώ.