Έχετε αναρωτηθεί ποτέ πώς ακουγόταν η Οδύσσεια όταν την απήγγελλε ο Όμηρος; Για αιώνες, αυτή η ερώτηση προβλημάτιζε ιστορικούς και γλωσσολόγους. Σήμερα, χάρη στον ειδικό στην αρχαία ελληνική προφορά Ιωάννη Στρατάκη και τον συνθέτη Βαγγέλη Μερτζάνη, μπορούμε να ακούσουμε μια καθηλωτική αναπαράσταση της ομηρικής απαγγελίας, βασισμένη σε επιστημονικές μελέτες και αρχαίες πηγές.
Η φωνή της Οδύσσειας
Ο Ιωάννης Στρατάκης έχει αφιερώσει τη ζωή του στην αναβίωση της αρχαίας ελληνικής προφορικής παράδοσης. Μελετώντας τη ρυθμικότητα, την προφορά και τη μουσικότητα της γλώσσας, επιχειρεί να μας φέρει όσο πιο κοντά γίνεται στον τρόπο που οι αρχαίοι Έλληνες άκουγαν τα έπη τους. Στην ηχογράφηση αυτής της πρωτοποριακής προσπάθειας, ο Στρατάκης απαγγέλλει τους πρώτους στίχους της Οδύσσειας με την αυθεντική προφορά και ρυθμό της εποχής του Ομήρου.
Μουσική που ζωντανεύει το έπος
Η εμπειρία γίνεται ακόμα πιο καθηλωτική χάρη στη μουσική επένδυση του Βαγγέλη Μερτζάνη, ενός καταξιωμένου συνθέτη με έργα για θέατρο, κινηματογράφο και χορογραφίες. Το 2011, παρουσίασε το άλμπουμ Οδύσσεια, ένα μουσικό ταξίδι εμπνευσμένο από το ομηρικό έπος. Στην ηχογράφηση της Οδύσσειας, η μουσική του λειτουργεί σαν μια ακουστική γέφυρα ανάμεσα στο παρελθόν και το παρόν, αναδεικνύοντας τη μελωδικότητα της αρχαίας ελληνικής γλώσσας.
Μια ματιά στο παρελθόν μέσα από τον ήχο
Η προσπάθεια αυτή βασίζεται σε λεπτομερείς ιστορικές μελέτες που αποκάλυψαν πώς ακουγόταν η αρχαία ελληνική γλώσσα. Η επιμήκυνση των φωνηέντων, ο ρυθμικός τονισμός και η μουσικότητα της ομηρικής αφήγησης ζωντανεύουν μέσα από αυτήν την ηχητική αναπαράσταση.
Αυτό το έργο δεν είναι απλώς μια ηχογράφηση, αλλά ένα παράθυρο στον κόσμο της αρχαίας ελληνικής ποίησης. Για πρώτη φορά, μπορούμε να ακούσουμε την Οδύσσεια όπως ίσως την άκουγαν οι άνθρωποι πριν από χιλιάδες χρόνια—και να ταξιδέψουμε κι εμείς, έστω και για λίγο, στη μαγεία της αρχαίας απαγγελίας.